Sáng chế đột phá về chế biến trái cây ít năng lượng giúp xử lý chất thải nông
nghiệp ở Việt Nam

Với PGS.TS. Nguyễn Minh Tân, nếu chỉ là một nhà nghiên cứu và một giảng viên trong trường Đại học là chưa đủ. Cô ấy muốn bước ra khỏi phòng thí nghiệm để tìm hiểu làm thế nào phát minh của mình có thể phục vụ tốt nhất cho ngành nông nghiệp Việt Nam, cân bằng giữa sự nghiệp học tập và một công ty khởi nghiệp hoàn toàn mới để thương mại hóa công nghệ chế biến trái cây tiết kiệm năng lượng, không chất thải của mình

PGS.TS. Tân lớn lên gần trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Khi cô còn học trung học, vào đầu những năm 1990, có rất ít thông tin về việc học đại học, không có internet và không có sự tư vấn nào. “Vào thời điểm đó, chỉ có 10 đến 15% học sinh trung học tiếp tục học đại học.” Cô nhìn thấy các sinh viên đang theo học tại trường đại học gần đó và nhìn thoáng qua những chiếc máy mà họ đang làm việc. Cô quyết tâm được nhận vào học tại Đại học Bách khoa Hà Nội với hy vọng sẽ tìm thấy tiếng gọi của mình. “Tôi cảm thấy rất may mắn vì nó hoàn toàn phù hợp,” cô nói.
Sau khi có bằng Thạc sĩ về kỹ thuật hóa học, bằng Tiến sĩ. tại Đại học Kỹ thuật
Dresden, Đức và nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học Johannes Kepler ở Linz, Áo, cô trở lại Đại học Bách khoa Hà Nội - nơi tất cả bắt đầu. Cô hiện là Phó Giáo sư-tiến sỹ của Trường Kỹ thuật Hóa học và là Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển các Sản phẩm Tự nhiên (INAPRO) thuộc Đại học Bách khoa Hà Nội.

Bước ra khỏi phòng thí nghiệm, sử dụng hiệu quả công nghệ chế biến trái
cây

“Cho đến năm 2016,” cô nói, “tôi là một nhà khoa học dặc thù, giảng bài, nghiên cứu với sự tài trợ của quốc tế và quốc gia.” “Tôi đã di chuyển trong một môi trường an toàn.” Tuy nhiên, một cái gì đó thiếu thiếu. “Tôi thấy rằng tôi có thể làm được nhiều hơn với sự đổi mới của mình.” “Tôi muốn giúp giải quyết các vấn đề hiện tại ở Việt Nam.”
Cô ấy nói: “Chỉ nghiên cứu và công bố các kết quả nghiên cứu thôi là chưa đủ. Đặc biệt, cô ấy muốn đặt công nghệ chế biến trái cây của mình vào tay các nhà sản xuất.

Giảng dạy các kỹ sư tương lai trong lớp của mình, PGS.TS. Tân  muốn trở thành nguồn cảm hứng cho sinh viên và cũng muốn cho họ cơ hội xem các dự án thực tế và khuyến khích họ tham gia vào.

Phá vỡ sự bay hơi nước ép đa sản phẩm để hạn chế chất thải nông nghiệp
Cải tiến Công nghệ cô đặc nước trái cây (JEVA) đa sản phẩm của cô đã tìm cách giải quyết chất thải sản xuất nông nghiệp. Hầu hết sản phẩm của Việt Nam phục vụ thị trường trong nước và quốc tế ở dạng tươi sống. Cái gì không bán được là lãng phí.
Sau một dự án thử nghiệm vào năm 2016, cô ấy đã ra mắt Công nghệ JEVA vào năm 2018. Từ năm 2019 đến 2021, cô ấy đã làm việc trên một thiết bị thông minh và di động kết hợp Công nghệ JEVA: khái niệm xử lý trái cây Thông minh và Di động: SMoJEVA.
Vào tháng 1 năm 2022, cô đồng sáng lập Woltan Engineering và hợp tác với người cố vấn cũ là Tiến sĩ Wolfgang Samhaber, Giáo sư về Quy trình công nghệ tại Đại học Johannes Kepler để thương mại hóa SMoJEVA.

Dịch vụ chế biến trái cây thông minh và lưu động

Từ trái cây đến nước trái cây cô đặc và nước có hương vị
Công nghệ JEVA biến nước trái cây thành nước đóng chai có hương vị trái cây và
nước trái cây cô đặc. Quá trình làm bay hơi nước trái cây ở nhiệt độ vừa phải (dưới 45°C) và áp suất xung quanh, cắt giảm 80% năng lượng cần thiết và bảo quản hầu hết các loại vitamin. Các phương pháp tiêu chuẩn liên quan đến việc nấu hoặc đun sôi nước trái cây để tạo ra sự bay hơi, tốn nhiều năng lượng và phá hủy các vitamin.
PGS.TS. Tân giải thích rằng quy trình này cũng không tạo chất thải vì cả chất cô đặc và chất ngưng tụ đều là sản phẩm tốt.
Trong hai năm qua, PGS.TS. Tân đã làm việc trên nhiều loại trái cây khác nhau, bao gồm chanh dây, thanh long, cam, bưởi và dừa, tư vấn cho các nhà sản xuất và cung cấp cho họ các mẫu để khách hàng của họ thử nghiệm. Cô ấy đã sử dụng tất cả phản hồi và dữ liệu đã thu thập để cải thiện hệ thống của mình. hiện quy trình được giám sát và kiểm soát bằng giao thức IP và được tối ưu hóa bằng trí tuệ nhân tạo.
Cô ấy nói: “Điều quan trọng là phải hiểu khách hàng và làm việc với họ, đồng thời cho biết thêm “ngồi trong văn phòng của bạn ở trường đại học, bạn có thể nghĩ rằng công nghệ đáp ứng được nhu cầu, nhưng trong cuộc sống thực thì không.”
PGS.TS. Tân và Tiến sĩ Samhaber đã phát triển công nghệ SMoJEVA và thiết bị được lắp ráp tại Áo. Woltan hiện có ba tổ máy hoàn chỉnh: Một là một phần của dự án thí điểm tại Hà Nội, một tổ máy sẽ cho một đối tác ở Thành phố Hồ Chí Minh thuê và tổ máy thứ ba sẽ phục vụ hai dự án ở miền Bắc, Việt Nam vào tháng 9/2023.
Công ty Woltan có kế hoạch cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ và nông dân thuê máy móc của mình.Công ty sẽ bán thiết bị cho các công ty chế biến và cho các trang trại và cá nhân thuê thiết bị và dịch vụ.
Nước dừa và nước ép cô đặc của quả điều, sò điệp
Công ty Woltan hiện đang thực hiện dự án sản xuất nước dừa và đi vào hoạt động tại miền Nam, Việt Nam. Woltan sẽ liên doanh với một công ty khác để sản xuất bột dừa xuất khẩu sang các nước thuộc Liên minh Châu Âu. Dự án dự kiến ra mắt vào cuối năm 2023

Một dự án khác đáp ứng nhu cầu trồng điều là sản xuất cô đặc trái điều. Để sản xuất ra một kg hạt điều, người ta thu hoạch được 15 kg “táo điều”. Tất cả các loại trái cây được ủ. PGS.TS. Tan cho biết nước quả điều chưa qua xử lý có tính axit cao nhưng sau khi xử lý sẽ trở thành một thứ nước uống rất ngon. Một yêu cầu khác đến từ các nhà sản xuất sò điệp. Một số công ty xuất khẩu sò điệp đã được nấu chín trước khi đóng hộp. Những công ty khác để lại khối lượng lớn nước trái cây. PGS.TS.Tân cho biết, công nghệ JEVA có thể cô đặc nước trái cây đó, có thể dùng để nấu ăn.
Ứng dụng bằng sáng chế quốc gia và quốc tế cho công nghệ JEVA
PGS.TS. Tân không xa lạ gì với sở hữu trí tuệ. Cô đã đăng ký sáu bằng sáng chế liên quan đến công nghệ JEVA cho các quy trình khác nhau và một bằng sáng chế quốc tế thông qua PCT. Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam gần đây đã cấp bằng độc quyền sáng chế về sự kết tinh của Rutin với tư cách là đồng tác giả và đồng nộp đơn. Cô và Tiến sĩ Samhaber cũng đã phát triển một công nghệ khử trùng, sắp được cấp bằng sáng chế, cho phép thanh trùng các chất cô đặc, sử dụng lò vi sóng để nhanh chóng đạt đến nhiệt độ cao và hạ nhiệt độ xuống nhanh để chất lượng của các chất cô đặc không bị ảnh hưởng.
Việc cấp bằng sáng chế rất quan trọng đối với PGS.TS. Tân vì bà giải thích rằng điều quan trọng là phải có bằng sáng chế để bảo hộ cho công nghệ của mình và ngăn người khác nộp đơn đăng ký công nghệ tương tự.
Cô ấy đã đăng ký nhãn hiệu JEVA và SMoJEVA .

“Bệnh viện” sở hữu trí tuệ do WIPO dẫn đầu và Chương trình Phụ nữ Đổi mới
Là người tham gia các lớp về IP do WIPO tổ chức tại Việt Nam và trong chương trình Nữ doanh nhân và Sáng tạo Châu Á-Thái Bình Dương vào năm 2022, PGS.Tân cho biết cả hai sáng kiến đều vô giá. “Tôi cần một số lời khuyên chuyên nghiệp về quản trị sở hữu trí tuệ,” cho nhà nghiên cứu - người đã tự mình viết toàn bộ đơn xin cấp bằng sáng chế. Tuy nhiên, cô ấy lưu ý, “Tôi cần được đào tạo thêm để có thể hiểu tất cả các khía cạnh của IP, đặc biệt nếu tôi muốn công nghệ của mình được xuất khẩu ra bên ngoài Việt Nam.”
Cô ấy nói, tương tác với những người tham gia khác cũng rất quan trọng trong khóa đào tạo, vì nó cho phép trao đổi ý tưởng và kết nối mạng lưới.

Mật ong thảo dược sáng tạo, tìm kiếm nhà đầu tư cho SMoJEVA
Với công nghệ JEVA của mình, PGS.TS. Tân muốn bắt đầu sản xuất các dòng sản
phẩm của riêng mình. Đầu tiên, cô ấy đang nghiên cứu về mật ong thảo dược. Cô ấy cho biết mật ong sản xuất tại Việt Nam có hàm lượng nước cao do khí hậu ẩm ướt. Với công nghệ JEVA, cô ấy có thể giảm hàm lượng nước từ 24 xuống 17 %. Một số sản phẩm mẫu đã được tung ra thị trường như mật ong gừng hay mật ong chanh đào. Cô hy vọng rằng trong tương lai gần, cô ấy có thể bắt đầu sản xuất và thương mại hóa mật ong của mình.
Trong thời gian chờ đợi, cô ấy đang tìm kiếm các nhà đầu tư và đối tác để tung ra
SMoJEVA trên thị trường trong nước và quốc tế. “Niềm đam mê của tôi thực sự là xem làm thế nào tôi có thể triển khai công nghệ của mình,” cô nói.

Nguồn: Dịch từ bài viết “Processing Fruits with Juice Evaporation Technology
JEVA” 
đã được đăng trên website của WIPO của tác giả SAEZ Catherine – Phóng viên của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) đã phóng vấn và viết trong dịp tham dự “Triển lãm giới thiệu tài sản trí tuệ và kết quả ĐMST của nữ trí thức Việt Nam” ngày 21 – 22/4/2023 tại Hà Nội.