Mối liên hệ chặt chẽ giữa giấc ngủ, quá trình làm sạch não và bệnh đa sơ cứng

Theo nghiên cứu tại Australia, thời lượng, chất lượng giấc ngủ, cũng như cách chúng ta ngủ có thể làm tăng hoặc giảm nguy cơ phát triển bệnh đa xơ cứng.

Mặc dù vẫn còn nhiều việc phải làm trong nghiên cứu về bệnh đa xơ cứng, đặc biệt là ở cấp độ điều trị, nhưng các nhà nghiên cứu đang đạt được tiến bộ trong việc tìm hiểu căn bệnh thoái hóa thần kinh này.

Trong một bài báo đăng ngày 27/5/2022 trên The Conversation, David Wright, giáo sư hình ảnh y tế tại Đại học Monash (Melbourne, Australia), đã trình bày chi tiết về mối liên hệ được phát hiện giữa hệ thống xử lý chất thải trong não và bệnh đa xơ cứng. Tuy nhiên, việc dọn dẹp chất thải này sẽ bị ảnh hưởng một phần bởi giấc ngủ (chất lượng, thời lượng, cách ngủ, v.v...).

David Wright và nhóm của ông đã kiểm tra cụ thể cách hệ thống glymphatic, loại bỏ chất thải từ não, có thể ngăn ngừa bệnh đa xơ cứng. Nhà nghiên cứu cho biết: “Sự tích tụ chất thải protein bắt đầu sớm trong quá trình bệnh thoái hóa thần kinh - rất lâu trước khi khởi phát các triệu chứng. Chúng tôi muốn xem liệu việc loại bỏ hoặc làm chậm sự lây lan của các chất thải protein này có thể ngăn chặn hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh hay không”.

David Wright giải thích, hệ thống glymphatic loại bỏ các chất thải bao gồm cả protein độc hại khỏi não. Nó chủ yếu bị tắt khi chúng ta thức, nhưng hoạt động khi chúng ta ngủ, để loại bỏ chất thải trong não. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng giấc ngủ với sóng não chậm là lúc hệ thống glymphatic hoạt động mạnh mẽ nhất. Các liệu pháp giấc ngủ cải thiện giai đoạn này có thể tỏ ra có lợi trong việc ngăn ngừa sự khởi phát của các bệnh như bệnh đa xơ cứng.

Một nghiên cứu khác cho thấy rằng hệ thống glymphatic “làm sạch não” sẽ hiệu quả hơn ở tư thế nằm nghiêng, so với khi nằm ngửa hoặc nằm sấp. Một hiện tượng liên quan đến trọng lực, sự nén hoặc kéo căng của mô não khi ngủ.

Nếu hệ thống glymphatic có thể là một mục tiêu điều trị tiềm năng trong điều trị bệnh đa xơ cứng, thì việc cải thiện giấc ngủ dường như cũng là một hướng đi đường đầy hứa hẹn, do mối liên hệ chặt chẽ giữa giấc ngủ và quá trình làm sạch não.