Ngày 9/6/2023, Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức hội thảo “Phát huy vai trò của khoa học và công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội TP. Hồ Chí Minh”. Mục đích của hội thảo là định hướng cho doanh nghiệp, trường đại học, viện nghiên cứu phát huy đầy đủ vai trò của khoa học và công nghệ, hướng đến hình thành các nhóm nghiên cứu mạnh, tổ chức xuất sắc tập trung phát triển các nhóm sản phẩm công nghiệp chủ lực và nhóm sản phẩm công nghiệp tiềm năng của TP. Hồ Chí Minh.
Các đại biểu tham dự hội thảo
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh cho biết, TP. Hồ Chí Minh là địa phương đầu tiên xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và kèm theo nhiều chính sách hỗ trợ phát triển khoa học và công nghệ. Nhờ vậy, năm 2022, TP. Hồ Chí Minh đứng vị trí 111 trên 1.000 thành phố có tên trong danh sách những thành phố đổi mới sáng tạo toàn cầu. Tuy vậy, vẫn có một số điểm yếu của khoa học công nghệ TP. Hồ Chí Minh. Đầu tiên là các chính sách của thành phố chưa thực sự thúc đẩy cho sự phát triển khoa học và công nghệ. Thứ hai, TP. Hồ Chí Minh đang thiếu những nhóm nhà khoa học tập trung vào nghiên cứu và phát triển. Do những điểm nghẽn về chính sách hiện nay nên các nhà khoa học chỉ có thể thực hiện các nghiên cứu kéo dài 1-2 năm mà không có nghiên cứu kéo dài 5-10 năm. Bên cạnh đó, 90% doanh nghiệp có quy mô nhỏ và siêu nhỏ nên không có ngân sách để đầu tư vào khoa học công nghệ.
Tại Hội thảo, đại biểu đã thảo luận về giải pháp xây dựng, hình thành, phát triển các trung tâm xuất sắc nhằm tập trung nguồn nhân lực trình độ chuyên môn cao để cùng triển khai dự án hợp tác nghiên cứu; xây dựng, tổ chức thực hiện chương trình, dự án khoa học công nghệ có tầm vóc, thu hút sự tham gia của cả khu vực công và tư để tạo đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội; thu hút khu vực tư nhân, doanh nghiệp đầu tư cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Theo các chuyên gia, hiện mô hình tăng trưởng của TP. Hồ Chí Minh vẫn theo chiều rộng, sự đóng góp của năng suất yếu tố tổng hợp đang có xu hướng chững lại. Vì thế, khoa học công nghệ là chìa khóa cho sự tăng trưởng của thành phố trong tương lai. Lâu nay, cơ sở hạ tầng giao thông và thể chế là hai điểm nghẽn trong sự phát triển kinh tế thành phố nhưng về lâu dài thì điểm nghẽn cho sự phát triển của thành phố là khoa học và công nghệ. TP. Hồ Chí Minh đã có chính sách để thu hút đầu tư từ những năm 90 của thế kỷ 20 và hiện có hơn 10 khu công nghiệp và vấn đề hiện tại là làm sao để tái cấu trúc cho các khu công nghiệp này. TP. Hồ Chí Minh cần từng bước tái cấu trúc các khu công nghiệp, đặc biệt là khu công nghiệp gần trung tâm theo hướng khu công nghiệp sinh thái. Các khu công nghiệp hiện hữu trong vùng phải được bổ sung hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, có lộ trình chuyển đổi sang khu công nghiệp xanh, hình thành mạng lưới cộng sinh công nghiệp theo cơ chế tuần hoàn.
Cuối cùng, mục tiêu thu nhập bình quân đầu người 14.000-15.000 đô la Mỹ/năm vào năm 2040 là một mục tiêu đầy thách thức nếu thành phố không đặt khoa học và công nghệ là một trong những trọng tâm phát triển của địa phương.
