Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lĩnh vực robot hình người tại Trung Quốc, nơi quốc gia này đang vươn lên như một trung tâm đổi mới công nghệ toàn cầu. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ, chuỗi cung ứng tối ưu và đội ngũ nhân tài công nghệ dồi dào, Trung Quốc không chỉ đẩy nhanh sản xuất hàng loạt mà còn định hình tương lai của robot hình người trong các lĩnh vực sản xuất, dịch vụ và chăm sóc xã hội. Thị trường robot hình người, được dự đoán đạt hàng nghìn tỷ USD trong vài thập kỷ tới, đang trở thành động lực kinh tế mới. Bài viết này tập trung phân tích những tiến bộ mới nhất trong phát triển robot hình người tại Trung Quốc năm 2025, dựa trên các nguồn thông tin gần đây, đồng thời xem xét các thách thức và cơ hội phía trước.
Trung Quốc đã xác định robot hình người là một trụ cột chiến lược trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 (2021-2025), với mục tiêu đạt sản xuất hàng loạt vào năm 2025 và xây dựng chuỗi cung ứng cạnh tranh toàn cầu vào năm 2027. Theo Reuters, chính phủ Trung Quốc đã đầu tư hơn 20 tỷ USD vào lĩnh vực robot trong năm 2024, đồng thời thiết lập quỹ 137 tỷ USD để hỗ trợ các công ty khởi nghiệp AI và robot. Các thành phố như Bắc Kinh, Thượng Hải và Hàng Châu đã thành lập các trung tâm đổi mới, thu hút nhân tài và tài chính để thúc đẩy ngành công nghiệp này.
Năm 2025, Trung Quốc ghi dấu ấn với các sự kiện công nghệ lớn. Tại Triển lãm Robot Thế giới 2024 ở Bắc Kinh, 27 robot hình người đã thể hiện các kỹ năng tương tác giống con người, từ nấu ăn đến biểu diễn thư pháp, thu hút sự chú ý toàn cầu. Đặc biệt, vào tháng 5/2025, Cuộc thi Kỹ năng Robot Hình Người Quốc tế tại Thượng Hải đã giới thiệu các mẫu robot tiên tiến, như Unitree H1, với khả năng di chuyển linh hoạt và tương tác tự nhiên. Những sự kiện này không chỉ thể hiện tiến bộ kỹ thuật mà còn nâng cao nhận thức công chúng về tiềm năng của robot hình người.
Năm 2025 được dự đoán là năm bùng nổ cho robot hình người tại Trung Quốc, với nhiều công ty bắt đầu sản xuất hàng loạt. Unitree Robotics, một công ty khởi nghiệp tại Hàng Châu, đã tạo tiếng vang lớn khi 16 robot H1 biểu diễn nhảy múa trong chương trình chào năm mới của CCTV vào đầu năm 2025. Theo CEO Wang Xingxing, Unitree đặt mục tiêu sản xuất 1.000 robot H1 trong năm nay, với giá chỉ 90.000 USD, thấp hơn đáng kể so với các đối thủ quốc tế. Robot G1 của Unitree, với giá 16.000 USD, được thiết kế hoàn toàn bằng linh kiện nội địa, thể hiện sự độc lập công nghệ của Trung Quốc.
UBTech Robotics, một công ty hàng đầu tại Thâm Quyến, cũng đạt bước tiến lớn. Robot Walker S Lite của UBTech đã được tích hợp vào nhà máy thông minh 5G của Zeekr, sau khi hợp tác với các hãng ô tô như NIO và FAW-Volkswagen. Theo giám đốc dự án UBTech, công ty dự kiến triển khai 1.000 robot tại các nhà máy vào cuối năm 2025, đánh dấu cột mốc sản xuất quy mô lớn. Các công ty khác như MagicLab và AgiBot cũng đang thử nghiệm robot trong các nhiệm vụ sản xuất, từ kiểm tra chất lượng đến lắp ráp.
Ngoài sản xuất, robot hình người đang được ứng dụng trong các lĩnh vực xã hội. Tháng 12/2024, Chính phủ Trung Quốc ban hành kế hoạch chăm sóc người cao tuổi, khuyến khích sử dụng robot trong viện dưỡng lão và hộ gia đình. Ant Group đã thành lập Ant Lingbo Technology để phát triển robot hỗ trợ người già, như dọn phòng hoặc giúp di chuyển. Theo Viện Nghiên cứu Công nghiệp Qianzhan, thị trường robot chăm sóc người cao tuổi tại Trung Quốc đạt 1,1 tỷ USD vào năm 2024 và dự kiến tăng gấp đôi vào năm 2029.
Lợi thế lớn nhất của Trung Quốc nằm ở chuỗi cung ứng tinh gọn và khả năng sản xuất 90% linh kiện robot nội địa. Theo Morgan Stanley, Trung Quốc đóng góp 31/36 mẫu robot hình người ra mắt toàn cầu năm 2024, vượt xa các quốc gia khác. Các công ty như BYD và Geely đã tích hợp robot vào dây chuyền sản xuất ô tô điện, tận dụng công nghệ cảm biến từ xe tự hành. Wisson Technology tại Thâm Quyến cũng giới thiệu cánh tay robot in 3D giá rẻ, chỉ 1.400 USD, giúp giảm chi phí sản xuất đáng kể.
Về AI, các công ty như DeepSeek và Alibaba đang cung cấp mô hình ngôn ngữ lớn để phát triển “bộ não” robot. MagicLab, ví dụ, đã tích hợp mô hình DeepSeek vào robot để xử lý các nhiệm vụ phức tạp như suy luận và ưu tiên công việc. Theo báo cáo từ CCID Consulting, thị trường robot hình người tại Trung Quốc đạt 387 triệu USD năm 2024 và dự kiến tăng lên 10,42 tỷ USD vào năm 2029, nhờ sự kết hợp giữa AI và phần cứng giá rẻ.
Dù đạt nhiều thành tựu, Trung Quốc vẫn đối mặt với thách thức về độ tin cậy sản phẩm. Theo Yi Gang từ Ti5 Robot, tỷ lệ lỗi sản phẩm vẫn cao, hạn chế khả năng sản xuất quy mô lớn. Ngoài ra, Trung Quốc phụ thuộc vào chip AI từ Nvidia, mặc dù 90% linh kiện là nội địa. Các hạn chế xuất khẩu chip từ Mỹ có thể làm chậm tiến độ, buộc Trung Quốc đầu tư mạnh vào nghiên cứu chip nội địa.
Về nhân tài, Trung Quốc sở hữu đội ngũ STEM đông đảo, nhưng thiếu kỹ sư cấp cao trong lĩnh vực AI phức tạp. Các chương trình đào tạo robot tại trường học và cuộc thi dành cho sinh viên đang được đẩy mạnh để giải quyết vấn đề này. TS Gerui Wang từ Đại học Stanford nhấn mạnh rằng việc đào tạo từ sớm sẽ giúp Trung Quốc xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong tương lai.
Trung Quốc đặt mục tiêu có 2-3 công ty robot hình người dẫn đầu thế giới vào cuối năm 2025. Theo Bank of America, khoảng 1 triệu robot hình người sẽ được bán ra toàn cầu vào năm 2030, với Trung Quốc chiếm phần lớn thị phần nhờ chi phí thấp. Các lĩnh vực như chăm sóc y tế, giáo dục và dịch vụ khách sạn sẽ là trọng tâm, bên cạnh sản xuất. Tỉnh Chiết Giang dự kiến sản xuất 20.000 robot mỗi năm vào năm 2027, tạo doanh thu 2,75 tỷ USD.
Nguồn: P.T (NASTIS), theo South China Morning Post, 6/2025
