Sản xuất nhựa thế giới đến thời điểm này đạt mức kỷ lục gần 360 triệu tấn. Sản xuất và tiêu thụ nhựa toàn cầu bùng nổ trong thời gia gần đây, đồng thời cũng gây ô nhiễm môi trường nặng nề vì chất thải nhựa tràn ngập mọi nơi và tồn tại dai dẳng trong những bãi rác chôn lấp khổng lồ.
10% chất thải nhựa được tái chế
Nghiên cứu sinh Tiến sĩ Timmy Thiounn và trợ lý Giáo sư Rhett Smith, thuộc Khoa Hóa và là thành viên Trung tâm Công nghệ Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu Quang học, Đại học Clemson, Clemson, South Carolina, Mỹ phân tích, ngoài những tác động sinh thái của hoạt động xả thải nhựa, tồn tại những vấn đề rất lớn về kinh tế và địa chính trị trong sự phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung xăng dầu/khí tự nhiên đang dần cạn kiệt trong khi dân số ngày càng tăng.
Trong hai thập kỷ qua, những nỗ lực tái chế phế thải nhựa trên thế giới đã tăng lên nhưng những thách thức liên quan đến việc chuyển phế thải nhựa thành nguyên liệu cho những sản phẩm mới, thân thiện môi trường vẫn vô cùng nghiêm trọng, lượng nhựa tái chế trên toàn cầu thấp một cách đáng xấu hổ: Chưa đến 10% chất thải nhựa được tái chế.
Các nhà nghiên cứu cho biết, cứ mỗi tấn nhựa phế thải được tái chế, thế giới tiết kiệm được 7 thùng dầu. Điều đó cho thấy, lượng nhiên liệu thu được thực sự là khổng lồ nếu như chúng ta có thể hiện thực hóa được một chiến lược tái chế nhựa hiệu quả.
Hình thức tái chế đơn giản nhất là đốt cháy polymer để thu hồi năng lượng. Nhưng phương thức này rất không kinh tế và giải phóng khí độc hại cùng các loại độc chất hậu tái chế vào môi trường.
Quy trình tốt nhất hiện nay là tái chế cơ học phế thải nhựa; ví dụ như lốp xe đã thải loại được nghiền vụn và sử dụng làm phụ gia trong sàn cao su hoặc ghế công viên.
Do có rất nhiều loại nhựa khác nhau, có những tính chất lý hóa khác nhau, nên để tái chế hiệu quả phải bắt đầu bằng quá trình phân loại và tiền xử lý chất thải nhựa.
Đây là cơ sở căn bản của chu trình tái chế nhựa khép kín: Rác thải nhựa không bị nhiễm bẩn sẽ được chuyển trực tiếp thành sản phẩm mới, lý tưởng nhất là không phải phá hủy các tính chất lý hóa của nhựa. Nhưng đây là tình huống lý tưởng, không phải có thể làm với quy mô lớn.
Tái chế bằng phương pháp hóa học
Theo hai nhà khoa học Thiounn và Smith, vấn đề bức thiết hiện nay là chúng ta phải chuyển sang những quy trình tái chế mới. Một giải pháp chiến lược, thay thế cho những quy trình cơ học là tái chế hóa học chất thải nhựa. Trong giải pháp này, những quy trình hóa học sẽ phân hủy polymer thành các sản phẩm có giá trị cao hơn, làm nguyên liệu để sản xuất nhiên liệu và các polymer.
Các cơ sở quy mô thí điểm sử dụng phương thức khí hóa nhiệt đã đạt được những tiến bộ lớn trong việc tái chế những rác thải đô thị bao gồm cả nhựa, dệt, thực phẩm và nhiều thành phần chất thải khác.
Chất thải bị nhiệt phá hủy, sau đó, luồng hơi nước và oxy được bơm vào, tạo điều kiện cho việc chuyển đổi các thành phần chất thải bị phá hủy, dưới nhiệt độ cao thành trở thành hỗn hợp khí tổng hợp.
Nguồn: Theo Advanced Science News, ngày 5/6/2020.