Bị cấm ở các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu từ năm 2020, thuốc trừ sâu chlorpyrifos, được coi là chất gây độc thần kinh và gây rối loạn nội tiết, cũng sẽ thúc đẩy bệnh béo phì bằng cách làm chậm quá trình đốt cháy calo trong mô mỡ nâu.
Tiến hành trên chuột, nghiên cứu cho thấy chlorpyrifos làm chậm hoạt động của các tế bào mỡ nâu, tham gia vào quá trình đốt cháy calo. Bằng cách ức chế hoạt động của các tế bào này, chlorpyrifos sẽ làm chậm quá trình đốt cháy 40 calo mỗi ngày, dẫn đến tăng cân thêm 2,25 kg mỗi năm. Kết luận này được nêu ra trong một nghiên cứu mới được thực hiện bởi Đại học McMaster (Canada) và được công bố trên tạp chí Nature Communications. Theo các tác giả, chlorpyrifos làm chậm quá trình đốt cháy calo trong mô mỡ màu nâu, khiến cơ thể tích trữ lượng calo dư thừa đó.
Được ghi vào năm 2015 bởi một báo cáo của Mạng lưới hành động về thuốc trừ sâu (PAN Châu Âu), chlorpyrifos là loại thuốc trừ sâu gây rối loạn nội tiết phổ biến nhất trên trái cây và rau quả. Chlorpyrifos đã được phép lưu hành ở Pháp cho đến năm 2016, trước khi chỉ được phép sử dụng cho rau bina. Nó đã bị cấm vĩnh viễn trong Liên minh Châu Âu vào tháng 1 năm 2020, nhưng vẫn tiếp tục được phun lên hàng hóa nhập khẩu vào Châu Âu.
Để phân tích tác động của chlorpyrifos đối với các tế bào mỡ nâu, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm nó trong số 33 loại thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ thường được sử dụng khác ở những con chuột được cho ăn chế độ ăn nhiều calo. “Chất béo nâu là lò trao đổi chất của cơ thể chúng ta, nó đốt cháy calo, không giống như chất béo thông thường được sử dụng để lưu trữ chúng. Chất béo này tạo ra nhiệt và ngăn không cho calo tích tụ trên cơ thể chúng ta như chất béo trắng bình thường. Chúng tôi biết rằng chất béo nâu được kích hoạt khi lạnh và khi chúng ta ăn", Gregory Steinberg, giáo sư y khoa và Giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Chuyển hóa, Béo phì và Bệnh tiểu đường tại McMaster cho biết. "Thay đổi lối sống trong chế độ ăn kiêng và tập thể dục hiếm khi dẫn đến giảm cân bền vững. Chúng tôi tin rằng một phần của vấn đề có thể là do chlorpyrifos làm chậm quá trình trao đổi chất bên trong."
Kết quả nghiên cứu đã làm nổi bật tác dụng ức chế của chlorpyrifos đối với các tế bào mỡ nâu: độc tố thuốc trừ sâu làm chậm chức năng của tế bào. Theo Giáo sư Steinberg, chỉ cần chlorpyrifos ức chế sử dụng năng lượng trong chất béo nâu ở mức 40 calo mỗi ngày là đủ để gây béo phì ở người lớn, dẫn đến tăng thêm 2,25 kg mỗi năm. Nhà nghiên cứu kết luận: “Mặc dù kết quả chưa được xác nhận ở người, nhưng điều quan trọng là, bất cứ khi nào có thể, hãy tiêu thụ trái cây và rau quả từ các nguồn địa phương và nếu bạn tiêu thụ các sản phẩm nhập khẩu, hãy đảm bảo rằng chúng được rửa sạch”.
