Ứng dụng kỹ thuật số để giải bài toán quá tải ngành y tế

Với sức mạnh của công nghệ, ngành y tế đã đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong việc vận hành hệ thống khám chữa bệnh, quản lý dữ liệu, đào tạo nhân lực… Theo các chuyên gia, kỹ thuật số sẽ trở thành xu hướng tất yếu của ngành y tế, tạo một bệ phóng vững chắc cho một nền y tế thông minh.

Đại dịch thúc đẩy chuyển đổi số

Sự quá tải của hệ thống bệnh viện, dân số bùng nổ, các dịch bệnh mới được phát hiện… đang đặt nền y tế thế giới trước những áp lực mới. Khi đại dịch Covid-19 diễn ra, trên toàn cầu, hệ thống y tế của các nước thậm chí phát triển nhất cũng rơi vào tình trạng báo động. Chỉ trong vòng chưa đầy 3 tuần của tháng 3, các bệnh viện miền Bắc nước Ý trở nên quá tải. Ở Mỹ, điều tương tự đã và vẫn đang diễn ra.

Tại Việt Nam, ngoài việc đối phó với dịch bệnh, ngành y tế còn đang đứng trước áp lực lớn của việc phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Theo một báo cáo năm 2018 của Business Monitor International, chi phí cho chăm sóc sức khỏe ở Việt Nam dự kiến tăng từ 170 đô la Mỹ (gần 4 triệu đồng)/người/năm vào năm 2017 lên 400 đô la Mỹ (gần 10 triệu đồng)/người/năm vào năm 2027. Với tốc độ tăng trưởng như vậy, ngành y tế Việt Nam sẽ cần tăng ít nhất gấp đôi lượng thiết bị và nhân lực hiện tại trong vòng 10 năm tới.

Theo ông Phạm Hồng Sơn, Tổng Giám đốc GE Việt Nam kiêm Giám đốc điều hành GE Healthcare Việt Nam, những biến động như dịch Covid-19 là một tác nhân để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong ngành y tế. Đại dịch khiến cho nhu cầu về y tế tăng đột biến, khó có thể đáp ứng theo cách trực tiếp truyền thống. Điều này đã nhanh chóng thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ trong y tế, việc mà trước đây có thể còn vướng mắc. Đây cũng là dịp để thấy rõ được hiệu quả và vai trò của công nghệ.

Lợi ích rõ ràng nhất của công nghệ số chính là cải thiện hiệu quả chẩn đoán bệnh, giảm tối đa các lỗi do con người gây ra, tăng độ chính xác và quản lý dòng bệnh nhân tốt hơn. Ví dụ, một thiết bị chụp X-quang di động cầm tay tích hợp trí tuệ nhân tạo để cảnh báo tình trạng tràn dịch màng phổi. Thiết bị này hiện đang được ứng dụng ở những bệnh viện hàng đầu tại Việt Nam và cho thấy độ chính xác trong chẩn đoán lên đến 95%, giúp tiết kiệm tối đa thời gian và đảm bảo an toàn cho bệnh nhân. Trí tuệ nhân tạo cũng có thể được ứng dụng vào việc quản lý hoạt động của khoa chẩn đoán hình ảnh, giúp giảm thời gian kiểm tra bệnh nhân khoảng 16%.

Giải quyết bài toán nhân lực

Có thể khẳng định, công nghệ hiện đại giúp các bác sĩ có thể giám sát được tình trạng của bệnh nhân mà không cần gặp trực tiếp. Điều này có ý nghĩa trong mọi hoàn cảnh, không chỉ trong trường hợp dịch bệnh hay thiên tai. Khi giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm, công nghệ giúp người bệnh có cơ hội tiếp cận với dịch vụ y tế chất lượng cao, nhất là những người dân ở vùng sâu vùng xa. Việc giám sát từ xa cũng giúp các bác sĩ hỗ trợ bệnh nhân thường xuyên và kịp thời hơn.

Ở Việt Nam, nhiều công nghệ đã được khai thác để cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ y tế và thực sự mang lại hiệu quả, đặc biệt là trong tình huống dịch bệnh. Đơn cử như Trung tâm Y tế từ xa (Tele –ICU). Đây là một mô hình tư vấn từ xa kết nối bệnh nhân với với đội ngũ y bác sĩ thông qua một trung tâm chỉ huy. Mọi thông tin về sức khoẻ của bệnh nhân, bao gồm âm thanh và hình ảnh sẽ được truyền tải trực tiếp. Mô hình này giúp các bác sĩ có thể kiểm soát được sức khỏe của bệnh nhân từ mọi nơi mà không cần khám bệnh trực tiếp. Trung tâm y tế từ xa đầu tiên đã được thành lập tại Việt Nam vào tháng 3/2020, kết nối với hơn 200 máy theo dõi và máy thở của GE Healthcare và 20 bệnh viện cấp tỉnh trên toàn quốc nhằm góp sức vào cuộc kiểm soát sự bùng phát của dịch Covid-19.

Kỹ thuật số cũng giúp giải quyết bài toán đầy thách thức về nhân lực. Theo số liệu từ Solidiance, trung bình Việt Nam có khoảng 8,6 bác sĩ/10.000 dân. Tuy nhiên, hầu hết nhân viên y tế đều tập trung tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM. Chính vì vậy, các chương trình đào tạo trực tuyến chính là lời giải, giúp cân bằng về chuyên môn giữa các tuyến.

Giải quyết bài toán nhân lực y tế thời đại dịch, GE Healthcare đã triển khai chuỗi hội thảo trực tuyến về các vấn đề y tế trong dịch Covid-19, thu hút hơn 1.000 nhân viên y tế cả nước tham gia. GE Healthcare ASEAN cũng đã tổ chức tuần lễ giới thiệu các công nghệ và giải pháp tiên tiến nhất về chẩn đoán hình ảnh thực hiện trên nền tảng trực tuyến, giúp các bác sĩ cập nhật những xu hướng công nghệ mới ngay trong thời gian cao điểm về dịch.

Nguồn: Báo Khoa học và Đời sống, ngày 5/10/2020.